Τα έγχορδα όργανα της Συμφωνικής Ορχήστρας

Έγχορδα ονομάζονται τα μουσικά όργανα, τα οποία χρησιμοποιούν χορδές για την παραγωγή του ήχου. Τα έγχορδα όργανα της συμφωνικής ορχήστρας είναι τέσσερα. Το βιολί, η βιόλα, το βιολοντσέλο και το κοντραμπασο. Στα όργανα αυτά η παραγωγή του ήχου γίνεται με το δοξάρι. Το δοξάρι είναι μια ξύλινη βέργα πάνω στην οποία στερεώνονται αρκετές τρίχες. Οι τρίχες αυτές με την τριβή τους στις χορδές παράγουν τον ήχο του κάθε οργάνου.

Ας δούμε το κάθε όργανο ξεχωριστά:

Το Βιολί

Η Βιόλα




Το Βιολοντσέλο




Το Κοντραμπάσο





 Αυτά είναι τα τέσσερα βασικά έγχορδα με δοξάρι μιας συμφωνικής ορχήστρας. Ας δούμε τώρα κάποια παραδείγματα στα οποία χρησιμοποιούνται αυτά τα έγχορδα όργανα σε διάφορα μουσικά στυλ:


Κανόνας σε Ρε μείζονα του Πάκελμπελ (Pachelbel)

To μουσικό αυτό κομμάτι είναι της μουσικής μπαρόκ. Η μπαρόκ μουσική εκτείνεται από το 1600 έως το 1750 και κύριοι εκπρόσωποί της είναι ο Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ (1685-1750) και ο Αντόνιο Βιβάλντι (1678-1741). Ο όρος μπαρόκ δεν απαντάται μόνο στη μουσική αλλά και στις άλλες τέχνες εκείνης της εποχής. Ο κανόνας σε Ρε μείζονα του Πάκελμπελ (1653-1706) είναι ένα πολύ γνωστό κομμάτι εκείνης της εποχής. είχε γραφτεί αρχικά για 3 βιολιά και τσέμπαλο (πληκτροφόρο όργανο της εποχής). Η συγκεκριμένη εκτέλεση του κομματιού παίζεται από δύο βιολιά, μία βιόλα και ένα βιολοντσέλο. Συμμετέχουν επίσης ένα λαούτο κι ένα τσέμπαλο.





Ντιβερτιμέντο για ορχήστρα εγχόρδων του Μπέλα Μπάρτοκ (Bela Bartok) 

Ο Μπέλα Μπάρτοκ (1881-1945) ήταν Ούγγρος συνθέτης και πιανίστας. Το συγκεκριμένο μουσικό παράδειγμα γράφτηκε το 1939 για ορχήστρα εγχόρδων και είναι επηρεασμένο από παραδοσιακούς ουγγρικούς χορούς. Ο όρος ντιβερτιμέντο (divertimento) είναι ένας ιταλικός όρος που αναφέρεται σε έργα που είναι διασκεδαστικά και για τους ακροατές αλλά και για τους εκτελεστές.




Διπλόχορδο βιολί - Στάθης Κουκουλάρης

Ο Στάθης Κουκουλάρης είναι φημισμένος εκτελεστής (βιολάτορας) της δημοτικής ελληνικής μουσικής (κυρίως της νησιώτικης) και τραγουδοποιός. Γεννήθηκε στη Νάξο το 1945 και από το 1959 ζει στην Αθήνα. Άρχισε βιολί ως αυτοδίδακτος σε ηλικία 13 ετών και σε ηλικία 15 ετών ήταν ήδη επαγγελματίας. Αργότερα φοίτησε στο Ωδείο Αθηνών. Συγκαταλέγεται στα καλύτερα λαϊκά βιολιά. Έχει συνεργαστεί με πολλούς τραγουδιστές της παραδοσιακής μουσικής και έχει μετάσχει σε πάνω από 4.000 ηχογραφήσεις τραγουδιών.


Διπλόχορδο ονομάζεται το βιολί, του οποίου οι δύο πρώτες χορδές είναι κουρδισμένες στην ίδια νότα. Ο όρος προέρχεται από την τούρκικη λέξη τσιφτετέλι, που σημαίνει διπλή χορδή. 





Apocalyptica - Nothing Else Matters


Οι Apocalyptica είναι ένα συγκρότημα μέταλ μουσικής από τη Φιλανδία. Αποτελείται από τέσσερις εκτελεστές βιολοντσέλου. Το συγκεκριμένο κομμάτι είναι μία διασκευή ενός πολύ γνωστού τραγουδιού των Metallica με τίτλο "Nothing Else Matters".

Δώστε προσοχή στην ιδιαίτερη τεχνική που χρησιμοποιείται στο συγκεκριμένο παράδειγμα. Ο εκτελεστής αντί να παράξει ήχο με τη βοήθεια του δοξαριού, τσιμπάει ελαφρά τη χορδή με τα δάχτυλά του. Η τεχνική αυτή ονομάζεται πιτσικάτο (pizzicato) και συναντάται όχι μόνο στο βιολοντσέλο αλλά σε όλα τα έγχορδα με δοξάρι της ορχήστρας.




Superbass - Two for the blues

Οι Superbass είναι ένα συγκρότημα τζαζ μουσικής που αποτελείται από μουσικούς που παίζουν κοντραμπάσο. Το κομμάτι αυτό είναι γραμμένο για τέσσερα κοντραμπάσα, φωνή και ...τηλεφωνικό κατάλογο. Οι μουσικοί παίζουν πιτσικάτο στα κοντραμπάσα. Η τεχνική αυτή είναι και η συνηθέστερη στη τζαζ μουσική.




Zaz - Les Passants


H Zaz είναι μία Γαλλίδα καλλιτέχνης που ασχολείται με το τραγούδι στο χώρο της τζαζ, του μοντέρνου chanson (γαλλικό τραγούδι) και της ποπ μουσικής. Η εκτέλεση του τραγουδιού αυτού είναι για φωνή, κιθάρα και κοντραμπάσο. Όπως και στο κομμάτι των Superbass έτσι κι εδώ το κοντραμπάσο παίζεται πιτσικάτο δίνοντας έτσι μία "κίνηση" στο τραγούδι αφού γίνεται πιο εύκολα αισθητός ο παλμός του τραγουδιού.